Ал бұған Ұлан Рысқұл не деді?

сүйрет : Tverigrad.ru  

Ыспан

Дзю-додан бастап барлық күресте кең қолданылатын қарсыластың басынан аттау әрекетінің тағы бір …

…                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      … кемшілігі – ыспорттық та, адамдық та әдепке жаттығында.

Олай дейтініміз – әуелі басынан былай да, алай да аттап алып, артынша онымен қол алысып, төс қағысып,  құрмет көрсетіп жату қаншалықты шынайы болмақ әрі аттаған адамның өзі үшін де нағыз екіжүзділік болмай ма, бір сәтте істеген екі ісі бір-біріне қайшы болып шықпай ма деген де сұрақ туады.

Әрі бұрынғы күрес пен бүгінгі күрес толық бірдей де емес. Бұрын палуандар өз беті, өз қалауы бойынша және оңшалау немесе кішігірім орталарда кездесіп қап күресетіндігі себепті де осындай еркіндікке барған болса керек.

Ал бүгінде олар мыңдаған тікелей көруші мен телекөрерменнің көз алдында, қандай да біріншілік жоспарына сәйкес әрі көпшілікке арналған қойылым болғандықтан күреседі.

Яғни бастан аттау, қарсыласын жермен-жексен етіп масқаралау – күрестің кәзіргідей ыспорт түріне айналмай тұрған әуелгі, жабайы кезеңіне тән жайт болса керек.

Үшіншіден, қарсыласының басынан аттау ауырту әдістері қолданылмайтын қазақ күресінің, бәскүрестің мазмұн-мақсатына да қайшы келеді.

Сондай-ақ бүгінде бастан аттау үрдісі қолданыла ма деген сұраққа алғашқы Қазақстан барысы –  Ұлан Рысқұл да:

«Жоқ. Бүгінде мұндай жоралғы жоқ. Қазақ күресі – спорттық сайыс. Ол бақталастар бәйгесі емес. Боз­кілемде белдескенмен қос тарап төс қағыстырып, амандасып аттанады. Меніңше, бастан аттау басыну сынды» [1] деген еді.

Алдыңғы және келесі мақалалар

1. «Қазақ күресі»-не кім, не үшін қарсы? — http://turki.kz/aza-k-resi-ne-kim-ne-shin-arsy
2. Бәскүрес дейік! — http://turki.kz/b-sk-res-dejik
3. Бастан аттау жігіттікке жата ма? — http://turki.kz/bastan-attau-zhigittikke-zhata-ma
4. Бәскүрестің бәсі мен бәсіресі —  http://turki.kz/b-sk-resti-b-si-men-b-siresi
5. Жауырын-жамбас арасы, сөзімнің жоқ аласы әлде шаласы — http://turki.kz/zhauyryn-zhambas-arasy-sozimning-zhoq-alasy-alde-shalasy
6. Бастан аттау — бәлені бастау деген сөз — http://turki.kz/bastan-attau-baleni-bastau-degen-soz
7. Бастан аттау бұрын таза жеңіс саналған — http://turki.kz/bastan-attau-buryn-taza-zhengis-sanalghan
8. Ал бұған Ұлан Рысқұл не деді? — http://turki.kz/al-bughan-ulan-rysqul-ne-dedi
9. Ардан аттап, адамдықтан кетудің бір жолы — http://turki.kz/ardan-attap-adamdyqtan-ketuding-bir-zholy
10. Айтылған сөз атылған оқ емес деп кім айтты? — http://turki.kz/ajtylghan-soz-atylghan-oq-emes-dep-kim-ajtty
11. Бәскүрес — қазақ күресінің қысқа әрі нұсқа аты — http://turki.kz/baskures-qazaq-kuresining-qysqa-ari-nusqa-aty
12. Қазақ күресін басқаша «баскүрес» десек болады — http://turki.kz/qazaq-kuresin-basqasha-baskures-desek-bolady
13. Қазақ күресін «Тік күрес» деуге де болады — http://turki.kz/qazaq-kuresin-tikkures-deuge-de-bolady

.

1. Ұлан Рысқұл, Кілемге шыққанда достық болмайды //halyk-gazeti.kz сайты, 07.05.2014, 09:42