Көпшілік: дұрысы — Түлкібас емес, Түркібас дейді екен

сүйрет : Humus.livejournal.com

Ыспан

Түлкібас-ты Түркібас деп өзгерту – сірә, тәуелсіз Қазақстан астанасын Алматыдан Астанаға ауыстыру сыйақты саяси тұрғыдан дұрыс шешім. Әрі түркі әлемінде Түркістан дегенге тең марапат ат, мәртебе ат. Түркістан – Тараз ортасына бүкіл түркі қауымының тағы бір қазығын қағу деген сөз.

Сондай-ақ «Түлкібасы – құт мекен» деген анықтамасына сай, Түлкібас – түркішіл Тұрар, қазақшыл Бауекең, ұлтшыл Шерағаң бастап, қазақтың талай жайсаң жігіттері шыққан жер. Яғни Түлкібастың жері де, елі де мұндай атқа лайық-ақ.

Дегенмен, бүкіл бір өңірдің тарихи атын өзгерту, елден ерек түркі түрлі ат алу үшін мұнан да гөрі нақты негіз керек. Мысалы, «Түркібасы атын қайтарайық» [1] деген үндеудегі:

…Түлкібас ауданының атын Түркібасы деп өзгерту туралы мәселе көптен бері көтеріліп жүр. Кейінгі жылдары аудан халқының арасында талқыланып, түрлі пікірлер айтылып, сайып келгенде, Түркібасы атауына басымдық беріліп жатқаны рас,

… Түлкібас күйінде қалмауы қажет, Түркібасы атын қайтару керек, – десетіндер өте көп,  

… Қазіргі Түлкібас атауы туралы әртүрлі аңыздар бар. … Соның бірінде түркінің дінбасы осында жерленгендіктен, Түркібасы атанып, бірте-бірте Түлкібасы, Түлкібас боп кеткен дейді.

Түлкібас десе, мен түлкінің басын көз алдыма елестете алмаймын. Түркібасы десе, көненің көне замандары көз алдыма келіп, көлбеңдей береді… 

Сонымен, Түлкібас атауын Түркібасыға өзгерту бүгінгі ұрпақтың тарихи парызына айналып отыр

дегендей ой-тұжырым жер атын өзгертуге емес, осы бағытта зерттеу-зерделеу жұмыстарын жүргізуге түрткі, қозғау және игі тілек-ниет ғана бола алса керек.

Осы тақырыпты алдыңғы және келесі мақалалар

1. «Түркі» деуге не негіз? — http://turki.kz/t-rki-deuge-ne-negiz
2. «Түркі» деудің негізі — http://turki.kz/t-lki-deudi-negizi
3. «Түлкі» деудің негізі — http://turki.kz/t-lki-deudi-negiz
4. Көпшілік: дұрысы — Түлкібас емес, Түркібас дейді екен — http://turki.kz/k-pshilik-d-ry-sy-t-lkibas-emes-t-rkibas-dejdi-eken
5. Ғылым: «Түлкібас емес, Түркібас» депті, ал дәлелі … —  http://turki.kz/y-ly-m-t-lkibas-emes-t-rkibas-depti-al-d-leli
6. «Түлкібас» түлкібасты әулиеден шыққан деген де бар — http://turki.kz/t-lkibas-t-lkibasty-ulieden-shy-an-degen-de-bar
7. Түргеш қағанатының ордасы Түлкібаста тұрған ба? — http://turki.kz/t-rgesh-a-anaty-ny-ordasy-t-lkibasta-t-r-an-ba
8. Айта-айта «Түркібас» «Түлкібас» болған ба? — http://turki.kz/ajta-ajta-t-rkibas-t-lkibas-bol-an-ba
9. Бартольдтың Түлкібас емес, Түркібас дегені ырас па? — http://turki.kz/bartol-dty-t-lkibas-emes-t-rkibas-degeni-y-ras-pa
10. Бартольдтың Түлкібас туралы өз сөзі — http://turki.kz/v-bartol-dty-t-lkibas-turaly-z-s-zi
11. «Түлкібас» пен «Түркібас» туралы Бартольд сөзінің мәнісі — http://turki.kz/tulkibas-pen-turkibas-turaly-bartold-sozining-manisi
12. Ал ғылым не дейді, Түлкібас па, Түркібас па? — http://turki.kz/al-ghylym-ne-dejdi-tulkibas-pa-turkibas-pa
13. Алыстағы түріктің қазақ жеріне қатысы — http://turki.kz/alystaghy-turikting-qazaq-zherine-qatysy
14. Түркі әлемінің қапыда кеткен қасқыры — http://turki.kz/turki-alemining-qapyda-ketken-qasqyry
15. Түлкінің басына байланған бақ па еді — http://turki.kz/tulkining-basyna-bajlanghan-baq-pa-edi
16. 16-мақала: Түлікбас өңірі «Түлік басы» деп те аталған — http://turki.kz/16-maqala-tulkibas-ongiri-tulik-basy-dep-te-atalghan
17. 17-мақала : «Түлік басы» тіркесінің «Түлкібас» деген сөзге айналу себебі — http://turki.kz/17-maqala-tulik-basy-tirkesining-tulikbas-degen-sozge-ajnalu-sebebi/
18. 18-мақала : «Түлікбас»-тың «Түлкібас»-қа айналу себебі — http://turki.kz/18-maqala-tulikbas-tyng-tulkibas-qa-ajnalu-sebebi
19. 19-мақала : «Түлкібас»-тың «Түлікбас»-тан несі артық? — http://turki.kz/19-maqala-tulkibas-tyng-tulikbas-tan-nesi-artyq
20. 20-мақала : Әуелгі «Түрік басы»-ға «Түлік басы» атауының үстемелену себебі — http://turki.kz/20-maqala-auelgi-turik-basy-gha-tulik-basy-atauynyng-ustemelenu-sebebi/
21. 21-мақала : «Түркібас»-тың ұмытылып, «Түлкібас»-тың қалу себебі — http://turki.kz/21-maqala-turkibas-tyng-umytylyp-tulkibas-tyng-qalu-sebebi/

1. Мырзахметұлы М., Байғұт М., Сахабат С. Түркібасы атын қайтарайық //ЕҚ, 04.10.17, № 190