Қазақ күресін «тіккүрес» деуге де болады
сүйрет :Tverigrad.ru
Ыспан
Тіккүрес болатын себебі және қазақ күресінің басты ерекшелігінің өзі – …
… тік тұрып күреседі, жатып, жамбастап күреспейді, тізерлеп тұрмайды. Тізе немесе қол жерге тиген сәтте-ақ күрес тоқтатылады. Тізе бүгу – тізенің жерге тиюі жеңілуге, ұпай жоғалтуға жатады.
Қазақ күресінің басты ерекшелігінің өзі – күресуші екі балуанның біреуі кілем үстіне құлағаннан кейін күрес бірден тоқтатылады, яғни дәстүрлі қазақ күресі түрегеп тұрған қалпында ғана жүргізіледі [1].
Сонымен, келтірілген бәскүрес, баскүрес, тіккүрес атауының үшеуі де қазақ күресінің басты мәні мен мазмұнын аша атайды.
Үш атаудың да құрамында бұл бәсекенің қандай бәсеке екенін көрсететін күрес деген сөз бар. Яғни бұл жерде бүкіл түркі жұртына ортақ күрес сөзі Айкй-до, Каратэ-до, Ушу-до, Дзю-до дегендегідей атаудың тұрақты әрі басты құрауышы, айқындауышы болып тұр.
Екіншіден, үш буынды бір ғана сөзден тұратын, бірыңғай жіңішке дауысты бәскүрес, тіккүрес атаулары айтуға да, қолдануға да жеңіл және тез арада-ақ кең тарап, барлық тілге еніп те кетеді.
- Әлімханов Е. Қазақ күресі // El.kz сайты, 29.05.2013;
Алдыңғы және келесі мақалалар
- «Қазақ күресі»-не кім, не үшін қарсы? — http://turki.kz/aza-k-resi-ne-kim-ne-shin-arsy
- Бәскүрес дейік! — http://turki.kz/b-sk-res-dejik
- Бастан аттау жігіттікке жата ма? — http://turki.kz/bastan-attau-zhigittikke-zhata-ma
- Бәскүрестің бәсі мен бәсіресі — http://turki.kz/b-sk-resti-b-si-men-b-siresi
- Жауырын-жамбас арасы, сөзімнің жоқ аласы әлде шаласы — http://turki.kz/zhauyryn-zhambas-arasy-sozimning-zhoq-alasy-alde-shalasy
- Бастан аттау — бәлені бастау деген сөз — http://turki.kz/bastan-attau-baleni-bastau-degen-soz
- Бастан аттау бұрын таза жеңіс саналған — http://turki.kz/bastan-attau-buryn-taza-zhengis-sanalghan
- Ал бұған Ұлан Рысқұл не деді? — http://turki.kz/al-bughan-ulan-rysqul-ne-dedi
- Ардан аттап, адамдықтан кетудің бір жолы — http://turki.kz/ardan-attap-adamdyqtan-ketuding-bir-zholy
- Айтылған сөз атылған оқ емес деп кім айтты? — http://turki.kz/ajtylghan-soz-atylghan-oq-emes-dep-kim-ajtty
- Бәскүрес — қазақ күресінің қысқа әрі нұсқа аты — http://turki.kz/baskures-qazaq-kuresining-qysqa-ari-nusqa-aty
- Қазақ күресін басқаша «баскүрес» десек болады — http://turki.kz/qazaq-kuresin-basqasha-baskures-desek-bolady
- Қазақ күресін «Тік күрес» деуге де болады — http://turki.kz/qazaq-kuresin-tikkures-deuge-de-bolady
